De medische term voor jeugdpuistjes is acne vulgaris, oftewel acne. Acne is een huidaandoening waarbij mee-eters (comedonen), puistjes (pustels), rode bultjes (papels) en/of onderhuidse ontstekingen (noduli) voorkomen. Het uit zich meestal in het gezicht, op de borst, rug, nek en/of de schouders. De acne komt vooral voor op delen van de huid waar zich veel talgklieren bevinden. Talgklieren maken talg (huidsmeer) aan om de huid soepel te houden en de barrièrefunctie in stand te houden. Ongeveer 85% van de mensen, in de leeftijdsgroep van 12 tot 24 jaar heeft in mindere of meerdere mate last van acne. Acne is een van de meest voorkomende huidaandoeningen. Wanneer de acne onjuist behandeld wordt, kunnen er littekens achterblijven. Acne is niet besmettelijk. Het komt rond de puberteit vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Op latere leeftijd komt het vaker bij vrouwen voor.

Acne conglobata is een zwaardere vorm van acne, die vooral bij mannen voorkomt. Wanneer acne niet behandeld wordt, ontstaat bij een klein deel van de mensen acne conglobata. Hierbij kunnen in het gezicht, in de nek en op de rug ook grote mee-eters (dubbel– en reuzencomedonen), infiltraten, bobbels, abcessen en fistels ontstaan. Vaak zorgen deze voor littekens.

Acne vulgaris is een aandoening van de talgklieren. Talgklieren komen overal op het lichaam voor, behalve op de handpalmen en de voetzolen. Dankzij talgklieren blijven je huid en haren voorzien van vocht.

Verschillende factoren zijn van invloed op het ontstaan van acne. Waaronder een verhoogde talgproductie, dit ontstaat in de puberteit onder invloed van hormonen. De talgklieren in het gezicht, op de borst en op de rug worden groter en produceren meer en dikkere talg. Een andere factor is dat de afvoerkanaaltjes van de talgklierfollikels, die talg van de talgklier naar de huid afvoeren, verstopt kunnen raken. Dit komt doordat huidschilfers niet/niet goed afschilferen en samenklonteren. De talg kan niet meer naar buiten en gaat zich ophopen, zo ontstaan mee-eters (witte comedo).

Daarnaast bevatten de talgklieren bacteriën, waaronder de bacterie: Propionibacterium acnes (p.acnes). Deze bacterie zorgt ervoor dat de wand van het afvoerkanaal beschadigd raakt, waardoor het afvoerkanaaltje uiteindelijk knapt. De talg komt in de omliggende huid terecht en veroorzaakt zo een ontsteking, met roodheid en puistjes als gevolg.

Acne littekens zijn de verdikkingen, donkere vlekken en putjes in de huid, die zijn ontstaan na acné.

Acné littekens ontstaan vaak doordat de acné ontstekingen onjuist zijn verzorgd of door te krabben aan de ontstekingen met vuile nagels.

Doordat de ontstekingen zich ontwikkelen in het levende weefsel van de huid, wordt het onderhuids bindweefsel aangetast en kan het niet goed genezen. Dit veroorzaakt een verkleving en verdikking van het bindweefsel, waardoor een litteken ontstaat.

Er kunnen goede resultaten bereikt worden met post-acné littekens, wanneer de ontstekingen al zijn genezen.

Bij de behandelprogramma’s voor actieve acné zullen de littekens ook sneller genezen en minder zichtbaar worden.

Het is echter belangrijk om te beseffen dat naast het behandelprogramma, de juiste hoog gedoseerde behandelproducten voor thuis doorslaggevend zijn voor een langdurig gezonde en mooie huid.

Totdat de acne verdwijnt, bestaan er behandelmethoden om de acne te onderdrukken en zo de vorming van littekens te voorkomen en eventuele pijn te verminderen.

Er bestaat geen standaardbehandeling voor acne. De behandeling hangt af van de ernst van de acne, de klachten, de littekenvorming, de leeftijd en het geslacht. De aanwezigheid van bijvoorbeeld mee-eters vraagt om een andere behandeling dan bij de aanwezigheid van flinke ontstekingen. Acne op de romp is minder makkelijk te behandelen dan acne in het gezicht.

Onze huidspecialist zal een aantal stappen met u doorlopen en een aantal vragen stellen om te bepalen welke behandeling het meest geschikt is. Zo wordt onder meer gekeken naar:

• De duur van de klachten
• Welke behandelingen er al hebben plaatsgevonden
• Eventueel anticonceptiegebruik (bij vrouwen)
• Overmatige haargroei, overgewicht, menstruatiestoornissen (bij vrouwen)
• Mogelijke genetische invloeden
• Het effect van de huidaandoening op je dagelijkse leven en welke klachten ervaren worden
• De wijze van huidverzorging (het gebruik van gezichtsreinigers, was frequentie en zeepgebruik, gebruik of vermijden van cosmetica, ‘uitknijpen’)
• Geneesmiddelengebruik, waarbij vooral gekeken wordt naar het gebruik van hormoonzalven of orale corticosteroïden en anabole steroïde
• Contact met chemische stoffen
• Verschijnselen die passen bij het Cushing syndroom

Wanneer er geen duidelijke diagnose acne kan worden gesteld zullen wij u doorsturen voor verder onderzoek naar een dermatoloog.

De behandelingen die kunnen worden ingezet om acne/acnelittekens te behandelen zijn:

• Meder EU-SEB
• Meder RED APAX
• Image peelings
• Microneedling

• Het is belangrijk om de puistjes niet zelf uit te knijpen en niet aan de acne te krabben. Dit kan leiden tot verergering van de ontstekingen en tot littekenvorming
• Het is zeer belangrijk om uw gezicht helemaal niet aan te raken met uw handen.
• Vaak wordt gedacht dat de zon en/of de zonnebank helpt bij het verminderen van de acne. Op korte termijn zal de acne minder opvallen door het bruin worden van je huid. Op lange termijn kan het juist de acne verergeren, dit komt doordat de huid dikker wordt en de talgproductie toeneemt.
• Bepaalde geneesmiddelen kunnen acne verergeren. Neem contact op met je huisarts als je vermoedt dat dit bij jou het geval is. Misschien is er een ander alternatief voor die geneesmiddelen.
• Vermijd stoffen die de talgklier kunnen verstoppen, zoals cosmetica. Als je wel make-up wilt gebruiken, gebruik dan zo weinig mogelijk en kies voor make-up op waterbasis. Verwijder voor het slapen altijd de make-up met water en/of de wasgel die is aangeraden door de specialist.
• Druk en wrijving kunnen acne verergeren, bijvoorbeeld door een bandje van een helm onder je kin of door de rand van een petje op je voorhoofd. Probeer druk en wrijven zo veel mogelijk te vermijden.
• Na een het sporten is het belangrijk om altijd je gezicht en lichaam te reinigen. Zweet kan namelijk in combinatie met kleding en wrijving de acne verergeren.
• Stop niet met het reinigen/behandelen van je huid wanneer de acne verminderd is. Wanneer je stopt kan de Acne namelijk weer terugkomen.
  Wanneer de acne je gevoel en dagelijks functioneren negatief beïnvloedt, en je moeite hebt om met de Acne om te gaan, dan kun je via de huisarts psychologische hulp zoeken.